فیناستراید یا پروسکار؛ قرص ریزش مو
فیناستراید یا مهار کننده‌های 5 آلفا ردوکتاز با نام تجاری پروسکار، پروپشیا قرصی برای درمان ریزش مو در مردان است.
قرص فیناستراید و پیشینه آن
از پیشامدهایی که با افزایش سن در مردان به وجود می‌‌آید، بزرگ شدن غده‌ی پروستات است که باعث می‌شود با فشار آوردن به مثانه، زمینه‌ساز مشکلاتی در دفع ادرار گردد.
فیناستراید در گذشته برای بار اول در جهت کاهش سطح دی هیدروتستوسترون درغده‌ی پروستات استفاده شده است. این قرص برای درمان بزرگ شدگی خوشخیم پروستات در سال 1990 با دوز 5 میلی‌گرم در روز مورد تأیید و استفاده قرار گرفت. بعد از تحقیقات گسترده به این نتیجه رسیدند که استفاده از قرص فیناستراید با دوز1 میلی‌گرم در روز موجب اثرگذاری مثبت در روند ریزش مو خواهد شد. سال 1998 انجمن پروپشیا این دارو را به عنوان اولین قرص مختص ریزش مو تایید کرد.
قرص فیناستراید
این دارو اولین قرص تأیید شده در مورد ریزش موی مردانه مخصوصا در نواحی وسط سر و قدامی میانی سر است. در دوران مصرف از ریزش موها کاسته می‌شود و رویش موی جدید هم دیده شده است.
در آزمایشات و تحقیقات انجام شده، میزان استفاده برای درمان ریزش مو در بعضی از مردان 1 میلی‌گرم در روز را کافی و مؤثر دانسته‌اند. اما تأثير این دارو در درمانی که مربوط به کم پشتی موی شقیقه است هنوز به اثبات نرسیده است.
فیناستراید چگونه تاثیر می‌گذارد؟
فیناستراید آنزیم 5- آلفا ردوکتاز که علت تبدیل هورمون تستوسترون به دی هیدروتستوسترون است را مهار می‌کند و به این صورت از تکثیرهورمون دی هیدروتستوسترون و اثر مخرب آن بر ریشه موهای سر را می‌کاهد. استفاده از قرص فیناستراید در یک دوره 1 ساله باعث کاهش موهای نازک سر و در نتیجه افزایش ضخامت موها خواهد شد. برای ماندگاری نتیجه‌ی حاصل باید مصرف دارو را به مدت طولانی ادامه داد.
فیناستراید چگونه مصرف می‌شود؟
معمولا نتیجه مطلوب 6 ماه پس از مصرف دارو، ظاهر می گردد. این دارو بـه صورت قرص‌های 1 مـیلی گرمی قابل استفاده است و هورمون دی هیدروتستوسترون سر را که تا 64 درصد است، کم می‌کند. قرص به صورت روزانـه مصرف می‌شود و درعرض 4 تا 6 ماه اثرات آن ظاهر مـی‌شود. اثر فیناستراید تا زمانی هست که مصرف مـی‌شود. قرص فیناستراید مـی‌تواند همراه غذا یـا با معده خالی استفاده شود.
کارکرد فیناستراید
آنزیم 5- آلفا ردوکتاز آنزیمی است که در بدن وجود دارد و وظیفه‌ی آن تبدیل هورمون تستوسترون به هورمون دی‌هیدروتستوسترون است که موجب رشد پروستات و ریزش مو می‌شود. فیناستراید این آنزیم را در بدن رها کرده و باعث جلوگیری از تبدیل تستوسترون به دی‌هیدروتستوسترون می‌شود.
این دارو باعث بالا رفتن سطح تستوسترون، کاهش اندازه پروستات و افزایش موهای سر می‌شود.
انواع آنزیم 5- آلفا ردوکتاز
نوع 1 بیشتر در چربی است و نوع 2 در بافت پروستات فولیکول مو است.
وقتی سطح آنزیم 5- آلفا ردوکتاز تیپ 2 در بعضی از مردان بالا است، پس سطح دی‌هیدروتستوسترون عادی بالاتری دارند، پس در آخر به بزرگی خوش خیم پروستات و ریزش موی مردانه دچار می‌شوند.
خوردن قرص فیناستراید نوع 2 آنزیم 5 – آلفا ردوکتاز را کنترل می‌کند و سطح دی‌هیدروتستوسترون را پایین می‌آورد، کمتر مو ریزش پیدا می‌کند و بزرگی خوشخیم پروستات هم کم می‌شود.
فیناستراید در بدن به سرعت جذب می‌شود، این دارو در کبد تجزیه شده و از راه مدفوع از بدن دفع می‌شود و یک درصد این قرص از طریق ادرار از بدن خارج می‌شود.
اگر فیناستراید اثر نداشته باشد، آیا روش‌های درمانی دیگر هم وجود دارد؟
به اثبات رسیده است که قرص فیناستراید برای ریزش مو بهترین و موثرترین درمان است، اما اگر اثر نداشته باشد (که بسیار نادر است) درمان دیگری را می‌توان در نظر گرفت.
در روش Platelet Rich Plasma (PRP) برای درمان ریزش مو از خون خود فرد استفاده می‌شود. به این صورت است که پلاسمای خون استخراج شده، و فعال کردن آن و سپس تزریق در پوست سر است. پلاکت‌های فعال شده در پلاسمای خون سرشار از فاکتورهای رشد و مواد مغذی مورد نیاز برای رشد دوباره مو به طور طبیعی هستند.
عوارض قرص فیناستراید
مهمترین آن‌ها کاهش میل جنسی، ناتوانی در نعوظ و عوارض جنسی است.
عارضه‌های دیگر
- خواب آلودگی
- ضعف عمومی در بدن
- بی حالی و خستگی
- لرز
- خارش و آلرژی پوستی
- ورم دست ها، صورت، پاها و بازوها
- گرفتگی بینی
- کاهش حجم مایع منی
- خشکی چشم ها
- عرق سرد
- چروک شدن پوست
- آب ریزش بینی
- تغییر وزن
- افسردگی و پرخاشگری
- سوزش و مورمور شدن پاها یا دست ها
عوارض خطرناک و بسیار نادر
- قرمزی و تورم سینه
- اسهال
- بزرگ شدن و درد سینه‌ها
- پوسته پوسته شدن نوک سینه
- معده درد
- خارج شدن مایع از نوک سینه ها
- سر درد
عوارض ناشناخته
- درد بیضه‌ها و اندام‌های جنسی مردانه
این عوارض خطری ندارند، ولی امکان دارد بعد از قطع مصرف دارو دوباره به حالت اولیه باز گردد. اما اگر هر کدام از این علامت‌ها باقی ماندند و یا شدیدتر شدند، حتما پزشک خود را مطلع کنید.
موارد منع مصرف
کودکان و زنان به هیچ عنوان از این قرص نباید استفاده کنند. مصرف این قرص در مردان حتما باید با نظر پزشک صورت گیرد.
برای جلوگیری از فراموشی مصرف این قرص، به روش زینوبه عمل کنید.
